Nói chuyện với các nhà luyện kim, 26 tháng Mười hai 1934

(Cùng với việc ngành gang thép thực hiện thành công kế hoạch sản xuất năm 1934, ngày 26 tháng 12 năm 1934, các đồng chí Stalin, Molotov và Orjonikidze đã tiếp đón đoàn giám đốc, kỹ sư và công nhân của các nhà máy luyện kim.

Trong quá trình phỏng vấn, Stalin đã nói về những nhiệm vụ mà ngành công nghiệp gang thép phải đối mặt và những vấn đề chắc chắn quan trọng đối với sự phát triển của chủ nghĩa xã hội. Stalin nói :–)

... Tất cả chúng ta có quá ít người được đào tạo về kỹ thuật. Chúng ta đã phải đối mặt với một tình huống khó xử: hoặc bắt đầu đào tạo kỹ thuật cho mọi người trong các trường học, hoãn việc sản xuất cũng như vận hành hàng loạt máy móc trong vòng mười năm cho đến khi trường học của chúng ta đào tạo ra những cán bộ có trình độ kỹ thuật; hoặc tiến hành ngay việc chế tạo máy và phát triển việc vận hành máy móc một cách đại trà trong nền kinh tế quốc dân nhằm đào tạo con người về kiến thức kỹ thuật và tạo ra đội ngũ cán bộ trong chính quá trình sản xuất và vận hành máy. Chúng ta đã chọn con đường thứ hai. Chúng ta thẳng thắn và chủ tâm đồng ý rằng những thứ mà chúng ta gánh chịu khi theo con đường này sẽ là các khoản chi phí không thể tránh khỏi và các khoản chi tiêu quá mức do không đủ số lượng người được đào tạo kỹ thuật có khả năng xử lý máy móc. Thật vậy, không ít máy móc của chúng ta bị hư hỏng trong thời kỳ này. Nhưng mặt khác, chúng ta đã có được khoảng thời gian quý báu nhất, đồng thời tạo ra thứ giá trị nhất trong sản xuất – đội ngũ cán bộ. Trong khoảng thời gian ba hoặc bốn năm, chúng ta đã tạo ra một đội ngũ cán bộ gồm những người được đào tạo về kỹ thuật trong lĩnh vực sản xuất máy móc các loại (máy kéo, ô tô, xe tăng, máy bay, v.v.) lẫn lĩnh vực vận hành chúng ở quy mô lớn. Cái thứ mà mất nhiều thập kỷ ở Châu Âu để tiến hành thì chúng ta đã có thể làm được phần thô, phần cơ bản chỉ trong khoảng thời gian từ ba đến bốn năm. Các khoản chi phí và các khoản chi tiêu quá mức, thiệt hại cho máy móc và những tổn thất khác đã được hoàn trả và còn hoàn trả ở mức cao hơn. Đó là cơ sở của quá trình công nghiệp hoá nhanh chóng của nước ta. Song có lẽ chúng ta đã không thể nào có được những thành công này nếu không có sự phát triển, nhất là ngành luyện được kim, một cách hùng mạnh.

Chúng ta có quyền nói về những thành công to lớn của ngành công nghiệp gang thép, ngành đầu tàu trong nền kinh tế quốc dân. Sự thật thì đúng là chúng ta đã thành công. Tuy nhiên chúng ta không được tự phụ trước những thành công này. Điều nguy hiểm nhất là khi người ta tự mãn với những thành công của mình mà quên đi những khuyết điểm, quên rằng vẫn còn những nhiệm vụ tiếp theo phải đối mặt ...

(Stalin đã liệt kê một số thiếu sót trong ngành công nghiệp gang thép, chỉ ra cách loại bỏ chúng.)

Ở tất cả các nước phát triển, sản xuất thép đều vượt quá sản xuất gang thỏi. Có những quốc gia sản xuất thép vượt quá 25% hoặc 30% sản xuất gang thỏi. Với chúng ta thì ngược lại - sản xuất thép đi sau sản xuất gang. Điều này sẽ tiếp tục trong bao lâu? Bây giờ không thể nói rằng chúng ta là một đất nước "gỗ", rằng đất nước không có sắt phế liệu, v.v. Bây giờ chúng ta là một quốc gia kim khí. Phải chăng vẫn chưa đến lúc chấm dứt tình trạng mất cân đối giữa gang thỏi và thép sao?

(Vấn đề tiếp theo mà Stalin thu hút sự chú ý của những người sản xuất kim loại là bộ phận lò Martin và bộ phận thép cán của các nhà máy gang thép đang tụt hậu trong vấn đề làm chủ kỹ thuật các quy trình này. Stalin nói :-)

... Nhiều người hiểu sai khẩu hiệu của Đảng: "Trong thời kỳ tái thiết, kỹ thuật quyết định tất cả." Nhiều người đã hiểu khẩu hiệu này một cách máy móc, họ hiểu nó theo kiểu là nếu chúng ta gia tăng số lượng máy móc nhiều nhất có thể thì mọi thứ mà khẩu hiệu này yêu cầu sẽ được hoàn thành. Điều đó không đúng. Kỹ thuật không thể tách rời khỏi những người thiết lập kỹ thuật. Không có con người, kỹ thuật sẽ chết. Khẩu hiệu "Trong thời kỳ tái thiết, kỹ thuật quyết định tất cả", không nói đến kỹ thuật một cách trần trụi mà là kỹ thuật do những người đã nắm vững kỹ thuật phụ trách. Đó là cách hiểu đúng duy nhất về khẩu hiệu này. Và vì chúng ta đã học cách coi trọng kỹ thuật, nên đây là thời điểm để tuyên bố rõ ràng rằng thứ quan trọng nhất hiện nay là những người nắm vững kỹ thuật. Nhưng điều này vốn xuất phát từ việc trong quá khứ người ta chỉ chú trọng một cách phiến diện đến kỹ thuật, máy móc, thì bây giờ người ta phải chú trọng đến cả những người đã nắm vững kỹ thuật. Đấy là cái mà khẩu hiệu về kỹ thuật của chúng ta yêu cầu. Chúng ta phải yêu thương từng người lao động có năng lực và thông minh, chúng ta phải trân trọng và trau dồi kiến thức cho anh ta. Con người phải được trau dồi kỹ lưỡng và cẩn thận như một người làm vườn chăm bón cái cây ăn trái yêu thích của mình. Chúng ta phải đào tạo, giúp đỡ phát triển, đưa ra những triển vọng, thăng chức vào thời điểm thích hợp, sẵn sàng chuyển một người sang công việc khác khi anh ta không còn phù hợp với công việc hiện tại, chứ không phải đợi đến lúc anh ta buồn chán mới thực hiện. Điều chúng ta cần để tạo ra một đội quân sản xuất và lực lượng cán bộ kỹ thuật đông đảo là trau dồi và đào tạo cẩn thận con người, bố trí và tổ chức trong sản xuất một cách hợp lý, tổ chức tiền lương sao cho củng cố được các mắt xích mang tính quyết định trong sản xuất và khuyến khích mọi người nâng cao kỹ năng nghề ...

Không phải tất cả mọi thứ với các bạn đều nên như vậy. Ở các lò cao ít nhiều các bạn đã có thể trau dồi và tổ chức những người có kinh nghiệm về kỹ thuật, nhưng ở các ngành luyện kim khác các bạn vẫn chưa thể làm được. Và đó là lý do tại sao thép và thép cán đang bị tụt hậu so với gang thỏi. Nhiệm vụ cuối cùng là chấm dứt sự khác biệt này. Hãy nhớ rằng ngoài gang thỏi, chúng ta cần thêm thép và thép cán ...

(Tiếp theo bài phát biểu của Stalin là cuộc trao đổi quan điểm sôi nổi kéo dài liên tục trong khoảng 7 giờ đồng hồ. Những người lao động có trách nhiệm trong ngành công nghiệp gang thép, giám đốc nhà máy, giám đốc kỹ thuật, quản đốc bộ phận, công nhân Đảng và công nhân tiên tiến đã tham gia vào cuộc trò chuyện và nhấn mạnh những khả năng mà ngành công nghiệp gang thép sẽ đối mặt vào năm 1935, các phương pháp giải quyết các vấn đề mà Stalin đề cập đến, và tinh thần nhiệt tình sáng tạo ngự trị trong các nhà máy.)

Izvestiya

29 tháng Mười hai năm 1934

Đức Anh Nguyễn