Phóng vấn phóng viên báo "Sự Thật", 13 Tháng Ba 1946

Một ngày nọ, một phóng viên của báo "Sự thật" đã yêu cầu đồng chí Stalin làm rõ một số câu hỏi liên quan đến bài phát biểu của ông Churchill. Dưới đây là những câu trả lời của đồng chí Stalin cho các câu hỏi của phóng viên.

Hỏi: Đồng chí đánh giá sao về bài phát biểu mới nhất mà ông Churchill đã phát biểu tại Hoa Kỳ?

Đáp: Tôi đánh giá đó là một hành động nguy hiểm được dàn dựng để kích động mâu thuẫn giữa các nước Đồng Minh và cản trở sự hợp tác giữa các quốc gia đó.

Hỏi: Bài phát biểu của Churchill có thể được coi là mối nguy hại cho hòa bình và an ninh không?

Đáp: Không nghi ngờ gì nữa, chính xác. Trên thực tế, vị thế của Churchill bây giờ là một ngòi nổ cho chiến tranh. Và Churchill không đơn độc trong việc này – ông ta có đồng minh không chỉ ở Anh mà còn ở Hoa Kỳ.

Cần lưu ý rằng về mặt này, Churchill và những đồng minh của ông rất giống Hitler và những đồng minh của hắn. Hitler phát động chiến tranh bằng thuyết chủng tộc, tuyên bố rằng những người nói tiếng Đức là chủng tộc thượng đẳng. Churchill phát động chiến tranh cũng bằng thuyết chủng tộc, bằng cách khẳng định rằng các quốc gia nói tiếng Anh là chủng tộc thượng đẳng, có thể quyết định vận mệnh của toàn thế giới. Thuyết chủng tộc Đức đã khiến Hitler và những đồng minh của hắn đi đến kết luận rằng người Đức với tư cách là quốc gia vượt trội duy nhất phải thống trị các quốc gia khác. Thuyết chủng tộc tiếng Anh dẫn Churchill và đồng minh của ông đến kết luận rằng các quốc gia nói tiếng Anh, với tư cách là các quốc gia vượt trội duy nhất, phải thống trị các quốc gia khác trên thế giới.

Trên thực tế, ông Churchill và đồng minh của ông ở Anh và Hoa Kỳ đang trình bày một điều gì đó với bản chất của tối hậu thư cho các quốc gia không nói tiếng Anh: tự nguyện công nhận sự thống trị của họ, trong một khuôn khổ duy nhất - nếu không thì chiến tranh nổ ra là điều không tránh khỏi.

Nhưng các quốc gia đã đổ máu trong năm năm chiến tranh khốc liệt vì lợi ích của tự do và độc lập của đất nước họ, không phải là thay thế sự thống trị của Hitler bằng sự thống trị của Churchill. Do đó, rất có thể các quốc gia không nói tiếng Anh và đồng thời chiếm phần lớn dân số thế giới, sẽ không đồng ý phục tùng chế độ nô lệ mới.

Bi kịch của ông Churchill là ông, với tư cách là một tên quân chủ mới, không hiểu sự thật đơn giản và rõ ràng này.

Không còn nghi ngờ gì nữa, đường lối Churchill là chiến tranh, một lời kêu gọi chiến tranh chống lại Liên Xô. Rõ ràng là giọng điệu này của ông Churchill không tương thích với hiệp ước liên minh hiện có giữa Anh và Liên Xô. Đúng, để gây nhầm lẫn cho mọi người, ông Churchill tuyên bố khi thông qua rằng thời hạn của hiệp ước Liên Xô-Anh về hỗ trợ và hợp tác lẫn nhau hoàn toàn có thể được kéo dài đến năm mươi năm. Nhưng làm thế nào một tuyên bố như vậy của ông Churchill có thể được hòa giải với đường lối chiến tranh của ông chống lại Liên Xô, với việc ông rao giảng về cuộc chiến chống lại Liên Xô? Rõ ràng những điều này không thể được hòa giải bằng bất kỳ phương tiện nào. Và nếu ông Churchill, người đang kêu gọi chiến tranh chống Lại Liên Xô, đồng thời tin rằng có thể kéo dài thời hạn của hiệp ước Anh-Xô lên năm mươi năm, điều đó có nghĩa là ông coi hiệp ước này chỉ là một mảnh giấy vụn mà ông ta đang che đậy và ngụy trang đường lối chống Liên Xô của mình. Do đó, chúng tôi không thể đối xử nghiêm túc với tuyên bố đạo đức giả của những người bạn của ông Churchill ở Anh liên quan đến việc gia hạn thời hạn của hiệp ước Liên Xô-Anh lên năm mươi năm trở lên. Việc gia hạn thời hạn của hiệp ước là vô nghĩa nếu một trong các bên vi phạm hiệp ước và biến nó thành một mớ giấy lộn.

Câu hỏi: Đồng chí đánh giá như thế nào về bài phát biểu của ông Churchill, trong đó ông công kích các hệ thống dân chủ ở các quốc gia châu Âu láng giềng với chúng ta và trong đó ông chỉ trích mối quan hệ láng giềng tốt đẹp được thiết lập giữa các quốc gia này và Liên Xô?

Trả lời: Phần này trong bài phát biểu của ông Churchill đại diện cho sự pha trộn giữa các yếu tố vu khống và với các yếu tố thô lỗ và thiếu tế nhị.

Ông Churchill khẳng định rằng "Warsaw, Berlin, Prague, Vienna, Budapest, Belgrade, Bucharest, Sofia - tất cả những thành phố và quần thể nổi tiếng xung quanh chúng đều nằm trong phạm vi của Liên Xô và tất cả đều phải chịu sự ảnh hưởng của Liên Xô dưới hình thức này hay hình thức khác, và không chỉ chịu ảnh hưởng của Liên Xô mà còn là một biện pháp kiểm soát rất gắt gao và ngày càng cực đoan từ Moscow." ông Churchill mô tả tất cả những điều này là "khuynh hướng bành trướng" vô biên của Liên Xô.

Không cần chứng minh cũng thấy rằng, ông Churchill đang vu khống một cách thô lỗ và không biết xấu hổ cả Moscow và các quốc gia nói trên láng giềng với Liên Xô.

Thứ nhất, hoàn toàn vô lý khi nói về quyền kiểm soát của Liên Xô ở Vienna và Berlin, nơi có các Hội đồng Kiểm soát Đồng minh bao gồm đại diện của bốn khu vực và nơi Liên Xô chỉ có một phần tư số phiếu bầu. Điều đó rõ ràng là không thể xảy ra và vu khống.

Thứ hai, người ta không được quên thực tế sau đây. Người Đức xâm lược Liên Xô qua Phần Lan, Ba Lan, Rumania, Bulgaria, Hungary. Người Đức đã có thể thực hiện cuộc xâm lược của họ bằng cách dựa vào các quốc gia này, khi thời điểm đó, các chính phủ thù địch với Liên Xô đang tồn tại. Do cuộc xâm lược của Đức, Liên Xô đã tổn thất rất nhiều trong cuộc chiến với người Đức. Người Liên Xô đã mất mát hơn nhiều lần so với Anh và Mỹ cộng lại. Có những kẻ đang cố lãng quên những hy sinh khổng lồ này của người dân Liên Xô đã bảo đảm giải phóng châu Âu khỏi ách thống trị của Hitler. Nhưng Liên Xô không bao giờ quên. Có gì kỳ lạ khi Liên Xô, mong muốn đảm bảo an ninh của mình trong tương lai, bằng cách tìm cách đạt một biên giới hoà bình với quốc gia có chính phủ duy trì thái độ thân thiện với Liên Xô? Có những kẻ phát điên mới có thể mô tả những khát vọng hòa bình này của Liên Xô là xu hướng bành trướng của nhà nước chúng ta?

Ông Churchill nói thêm rằng "Chính phủ Ba Lan do Nga thống trị đã được khuyến khích thực hiện những cuộc tấn công sai trái to lớn vào Đức."

Ở đây mọi lời nói đều là vu khống thô lỗ và xúc phạm. Ba Lan dân chủ ngày nay được dẫn dắt bởi những người đàn ông xuất sắc. Họ đã chứng minh bằng hành động rằng họ có khả năng bảo vệ lợi ích và phẩm giá của quê hương theo cách mà những người tiền nhiệm của họ không có khả năng. Ông Churchill có cơ sở nào để chứng minh rằng các nhà lãnh đạo của Ba Lan ngày nay đã cho phép sự "thống trị" nào đó của nước khác lên họ? Phải chăng không phải vì ông Churchill có ý định gieo mầm bất hòa trong quan hệ giữa Ba Lan và Liên Xô mà ông vu khống "người Nga" ở đây?...

Ông Churchill không hài lòng với thực tế là Ba Lan đã thực hiện một bước ngoặt trong chính sách của mình đối với tình hữu nghị và liên minh với Liên Xô. Đã có lúc các yếu tố xung đột và mâu thuẫn chiếm ưu thế trong mối quan hệ giữa Ba Lan và Liên Xô. Điều đó đã cung cấp cho các chính khách thuộc phe của ông Churchill một cơ hội để lợi dụng những mâu thuẫn này, chìa bàn tay sang Ba Lan dưới vỏ bọc “bảo vệ nhân dân Ba Lan” khỏi người Nga, đe dọa Nga bằng bóng ma chiến tranh với Ba Lan, và đảm bảo cái vị thế điều khiển cuộc chơi cho chính họ. Nhưng thời điểm đó đã qua, vì sự thù hằn giữa Ba Lan và Nga đã nhường chỗ cho tình hữu nghị giữa 2 nước, trong khi Ba Lan, Ba Lan dân chủ ngày nay, không muốn bị người nước ngoài vờn như một quả bóng nữa. Có lẽ, chính hoàn cảnh này đã chọc tức ông Churchill và thúc đẩy ông ta thô lỗ, khéo léo chống lại Ba Lan. Nghiêm túc mà nói: ông ta không được phép chơi trò chơi của mình mà ảnh hưởng tới người khác....

Về sự công kích của ông Churchill vào Liên Xô liên quan đến việc Ba Lan mở rộng biên giới phía tây của mình vào các lãnh thổ Ba Lan bị quân Đức chiếm giữ trong quá khứ, ở đây, đối với tôi, dường như ông ấy rõ ràng đang ngụy biện. Ai cũng biết rằng quyết định về biên giới phía tây của Ba Lan đã được thông qua tại Hội nghị Ba cường quốc Berlin trên cơ sở các yêu cầu của Ba Lan. Liên Xô đã nhiều lần tuyên bố rằng họ coi những yêu cầu của Ba Lan là chính đáng và công bằng. Rất có thể ông Churchill không hài lòng với quyết định đó. Nhưng tại sao ông Churchill, trong khi không tiếc mũi tên chống lại vị trí của người Nga trong vấn đề này, lại che giấu với độc giả của mình sự thật rằng quyết định đã được thông qua tại Hội nghị Berlin một cách nhất trí, rằng không phải một mình người Nga mà cả người Anh và người Mỹ cũng đã bỏ phiếu cho quyết định này? Tại sao ông Churchill cần phải đánh lừa mọi người?

Ông Churchill khẳng định thêm rằng "các Đảng Cộng sản, trước đây rất nhỏ ở tất cả các quốc gia phía đông châu Âu này, đã dần chiếm ưu thế và quyền lực vượt xa, và tiến hành thực hiện chế độ toàn trị ở khắp các nơi. Các chính phủ cảnh sát chiếm ưu thế trong hầu hết, và cho đến nay, ngoại trừ ở Tiệp Khắc, không có nền dân chủ thực sự".

Ai cũng biết rằng ở Anh, nhà nước hiện được điều hành bởi một đảng, Đảng Lao động, trong khi các đảng đối lập không có quyền tham gia vào chính phủ Anh. Đây là điều mà ông Churchill gọi là nền dân chủ thực sự. Ba Lan, Rumania, Nam Tư, Bulgaria và Hungary được điều hành bởi các khối của một số đảng - từ bốn đến sáu đảng - trong khi phe đối lập, nếu ít nhiều trung thành, được đảm bảo quyền tham gia vào chính phủ. Đó là điều mà ông Churchill gọi là chủ nghĩa toàn trị, chuyên chế, sự cai trị của cảnh sát. Tại sao và trên cơ sở nào - đừng mong đợi câu trả lời từ ông Churchill - Ông Churchill không hiểu ở một vị trí lố bịch mà ông đặt mình vào những bài phát biểu rầm rộ về chế độ toàn trị, chuyên chế, sự cai trị của cảnh sát.

Ông Churchill muốn Ba Lan được cai trị bởi Sosnkowski và Anders; Nam Tư của Mikhailovic và Pavelic; Rumania của Hoàng tử Stirbei và Radescu; Hungary và Áo bởi một số vị vua của nhà Hapsburg, v.v. Ông Churchill muốn thuyết phục chúng tôi rằng những quý ông này có khả năng đảm bảo "nền dân chủ thực sự". Đó là "nền dân chủ" của ông Churchill.

Ông Churchill đang lang thang về sự thật khi ông nói về sự phát triển ảnh hưởng của các đảng Cộng sản ở Đông Âu. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng điều này không chính xác. Ảnh hưởng của các đảng Cộng sản đã phát triển không chỉ ở Đông Âu mà còn ở hầu hết các quốc gia châu Âu nơi chủ nghĩa phát xít cai trị trước đây (Ý, Đức, Hungary, Bulgaria, Rumania và Phần Lan), hoặc nơi diễn ra sự chiếm đóng của Đức, Ý hoặc Hungary (Pháp, Bỉ, Hà Lan, Na Uy, Đan Mạch, Ba Lan, Tiệp Khắc, Nam Tư, Hy Lạp, Liên Xô, v.v.)

Sự phát triển ảnh hưởng của những người Cộng sản không thể được coi là tình cờ. Đó là một hiện tượng hoàn toàn hợp lý. Ảnh hưởng của những người Cộng sản đã tăng lên bởi vì trong những năm khủng hoảng của sự thống trị của chủ nghĩa phát xít ở châu Âu, những người Cộng sản đã chứng tỏ rằng họ là những chiến sĩ đáng tin cậy, can đảm, hy sinh bản thân chống lại chế độ phát xít, vì tự do của các dân tộc. Ông Churchill đôi khi đề cập trong các bài phát biểu của mình về "những người đơn giản ở những ngôi nhà tranh", vỗ nhẹ vào lưng họ một cách rất hùng hồn và đóng giả làm bạn của họ. Nhưng những người này không đơn giản như bề ngoài. Họ, những "người đơn giản" này, có quan điểm riêng, chính sách riêng và họ có thể tự đứng lên. Chính họ, hàng triệu người trong số những "người đơn giản" này, đã bỏ phiếu bác bỏ ông Churchill và đảng của ông ở Anh bằng cách bỏ phiếu cho công đảng. Chính họ, hàng triệu người trong số những "người đơn giản" này, những người đã cô lập những kẻ phản động ở châu Âu, những tín đồ hợp tác với chủ nghĩa phát xít và ưu tiên cho các đảng dân chủ cánh tả. Chính họ, hàng triệu người trong số những "người đơn giản" này, đã thử thách những người Cộng sản trong ngọn lửa đấu tranh và chống lại chủ nghĩa phát xít và quyết định rằng những người Cộng sản hoàn toàn xứng đáng với sự tin tưởng của nhân dân. Đó là cách ảnh hưởng của cộng sản đã phát triển ở châu Âu. Ấy là quy luật tất yếu của chủ nghĩa duy vật lịch sử.

Đương nhiên, ông Churchill không thích một quá trình phát triển như vậy và ông gióng lên hồi chuông cảnh báo, bạo lực vũ lực. Ông ta cũng không thích sự ra đời của chế độ Xô Viết ở Nga sau Thế chiến thứ nhất. Sau đó, ông cũng gióng lên hồi chuông cảnh báo và tổ chức chiến dịch quân sự của "14 đế quốc" chống lại Nga, đặt cho mình mục tiêu quay trở lại bánh xe lịch sử. Nhưng lịch sử đã chứng minh nó mạnh mẽ hơn sự can thiệp của ông ta, và những đường lối kỳ quặc của ông Churchill đã mang lại thất bại hoàn toàn cho ông. Tôi không biết liệu ông Churchill và những người bạn của ông có thành công trong việc tổ chức chiến dịch quân sự mới sau Thế chiến thứ hai nhằm chống lại "Đông Âu" hay không. Nhưng nếu họ tiến hành - điều khó có thể xảy ra, vì hàng triệu "người đơn giản" đang bảo vệ sự nghiệp hòa bình - người ta có thể tự tin nói rằng họ sẽ bị đánh bại giống như họ đã từng trong quá khứ, hai mươi sáu năm trước.

Правда. 14 марта 1946 года

(Nguyễn Việt dịch)